Бір апта бұрын Қазақстан Үкіметі мен CБЕР компаниялар тобы цифрлық үкімет платформасын құру туралы меморандумға қол қойды. Бұл туралы Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев онлайн форматта Владивостокта өткен «Шығыс экономикалық форумы-2021» бағдарламасында мәлімдеді, деп хабарлайды Qazweek.kz ақпарат агенттігі.
Қазақстандағы электронды үкімет жүйесін ресейлік компанияның жасауы отандық IT қауымдастығы өкілдерін алаңдатты. Мамандар аталған жоба ең алдымен дербес мәліметтердің шетелдіктерге қолжетімді болатынын айтып, дабыл қақты.
«СБЕР — ҰҚК ТАЛАПТАРЫНА САЙ»
Цифрлық даму, инновация және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Бағдат Мусин көпшілікті алаңдатқан сұрақтарға жауап берді. Министрдің сөзінше, «Сбер» платформасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің талаптарына сай.
«Біз Ұлттық қауіпсіздік комитеті мен ақпараттық қауіпсіздік талаптарын қанағаттандыратын шешім іздедік. Меморандумда біз дербес мәліметтер өзгелердің қолына түспеуі үшін бастапқы кодтың ашық болуы керектігін анық көрсеттік. Бұл кезең-кезең бойынша қабылданған шешім. ҰҚК, президент әкімшілігінде және үкіметте талқыланған. Бұл бір күнде асығыс қабылдана салған шешім емес және біреудің қысымымен жасалған жоқ. Ақпараттық қауіпсіздік бойынша барлық талаптар сақталады. Дерек қоры Қазақстан аумағында орналасады. Бізге деректерімізге қол сұғылмайтынына кепілдік береді және ресейлік мамандардың ешқайсысы ол жаққа ешқашан кіре алмайды», — деді Бағдат Мусин Atameken Business арнасына өткен тікелей эфирде.
Министр ресейлік «Сбер» Қазақстанның платформалық модель және ақпараттық қауіпсіздік аспектілеріндегі талаптарын қанағаттандыратын жүйені ұсына алатынын айтты.
«Қазақстандықтардың жеке деректері сақталған деректер базасы бар: салық деректері, жылжымайтын мүлік бойынша базалар және т.б. Негізгі қолданылатын бағдарламалық өнімдер бар. Мәселе мынада, бізге ұсынылатын бағдарламалық өнім, осы бағдарламалық өнімді әзірлеу және барлық қызметтерді желімдеу, деректерді беру, жақсартылған бизнес-процестер және Мемлекеттік қызметтерді көрсету — бұл ресейлік мамандардың қолымен жасалмайды. Мұны қазақстандық IT-мамандар жасайтын болады», — деді министр.
Ведомство басшысы атап өткендей, деректер базасы Қазақстан аумағында қорғалған инфрақұрылымда орналастырылады. Сондай-ақ министрдің айтуынша, ресейлік мамандарға тікелей қолжетімділік болмайды. Технологиялық қолдау қажет болған жағдайда кездесу Мемлекеттік техникалық қызмет қызметкерлерін бақылау кезінде жүзеге асырылады.
ЖОБА ҚҰНЫ 500 МИЛЛИОН ДОЛЛАР
CБЕР компаниялар тобымен арадағы келісімге қол қою 2022 жылдың наурыз-сәуір айларына жоспарланып отыр.
«Біздің бюджеттік заңнамамыз белгілі бір рәсімдерді талап ететіні түсінікті және бұл процедуралардың барлығы өтеді. Сондықтан біз келесі жылдың наурыз-сәуір айларында осы жобаның барлық параметрлері анықталатын және қағазға салынатын келісім жасасуды жоспарлап отырмыз. Меморандум бұл тек меморандум болып қалатын құжат. Сондықтан жақын арада экономикалық негіздеуге кірісуіміз қажет. Неліктен келесі жылдың наурыз айында емес? Себебі, біз операторларымызбен бірге бастаған сауалнама желтоқсанға дейін аяқталады, онда біз қашан және қандай жүйенің бастапқы екенін және қай саланы платформалық шешімге көшіру керектігін нақты түсінетін боламыз», — деді Мусин.
Сондай-ақ, министр 5 жылдық жоба құнының қанша болатынын да атап өтті.
«Жобаның бағасына қатысты қазір келіссөздер жүргізіліп жатыр. Мен 5 миллиард долларға дейін барады деген болжамдардың айтылып жатқанын байқадым. Шамамен жоба аясында 5 жылда 500 миллион доллар болуы мүмкін. Дербес мәліметтерді қорғау — мемлекеттің міндеті. Сол себепті біз барлық қажетті инфрақұрылыммен қамтамасыз етіп, дербес мәліметтерді сақтауға кепілдік беретін барлық қажетті нормаларды келісімшартта көрсетеміз. Мен сіздердің алаңдаушылықтарыңызды түсінемін. Сараптама кеңесінің бұл үлкен жобаға IT қауымдастық өкілдерінің де қатысуына қатысты шешімі әділетті болуын қадағалаймыз»,- деді Бағдат Мусин.
Фото: ашық дереккөзден